Yangiliklar

not found

Olimlar oddiy antibiotik shizofreniya rivojlanish xavfini kamaytirishini aniqladilar

Edinburg universiteti olimlari aniqlashicha, keng qoʻllaniladigan antibiotik doksitsiklin ayrim yoshlarda shizofreniya rivojlanish ehtimolini kamaytiradi. Tadqiqot natijalari American Journal of Psychiatry (AJP) jurnalida eʼlon qilingan. Doksitsiklin — keng taʼsir doirasiga ega antibiotik boʻlib, u koʻpincha infeksiyalar va teridagi toshmalarga qarshi qoʻllaniladi.  Ilgari bu miya hujayralarida yalligʻlanishni kamaytirishi va sinaptik kesish — miya ortiqcha neyron aloqalarini olib tashlash jarayoniga taʼsir qilishi mumkinligi koʻrsatilgan edi. Neyrobiologlar maʼlumotlariga koʻra, bunday kesishning ortiqcha faolligi shizofreniya rivojlanishi bilan bogʻliq. Shizofreniya odatda yoshlikning ilk davrida namoyon boʻladi. Bu ogʻir ruhiy kasallik gallyutsinatsiyalar, vasvasalar va fikrlash buzilishlari bilan kechadi. Tadqiqotchilar 56 mingdan ortiq oʻsmirlar haqidagi maʼlumotlarni tahlil qildilar. Bu yoshlar psixiatrik yordamga murojaat qilgan va turli antibiotiklar qabul qilgan. Doksitsiklin qabul qilgan bemorlarda shizofreniya rivojlanish xavfi boshqalarga nisbatan 30–35 foizga past ekanligi aniqlandi. “Shizofreniya keyinchalik rivojlangan ishtirokchilarning deyarli yarmi ilgari boshqa muammolar sababli bolalar psixiatriya xizmatlariga murojaat qilgan”, — deya taʼkidladi tadqiqot rahbari professor Ien Kellexer. Tadqiqotchilarning taʼkidlashicha, olingan natijalar yalligʻlanishga qarshi dori vositalarini yanada chuqurroq oʻrganish uchun yangi imkoniyatlar yaratadi. Xususan, olimlar doksitsiklin oʻsmirlardagi boshqa ogʻir ruhiy kasalliklarni oldini olish vositasi boʻlishi mumkin yoki yoʻqligini tekshirishni rejalashtirmoqdalar.

  • 6 Noyabr, 12:00
  • Batafsil
not found

Vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik nafaqasi “proaktiv shaklda” tayinlanadi

“Davlat ijtimoiy sugʻurtasi boʻyicha toʻlovlarni tayinlash va toʻlash tizimini takomillashtirishga oid chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi Prezident Farmoni (PF–206-son, 03.11.2025-y.) qabul qilindi.  Mazkur farmonga koʻra, 2026-yil 1-yanvardan Oʻzbekistonda davlat ijtimoiy sugʻurtasining yangi tizimi joriy etiladi. Bunda fuqarolar davlat ijtimoiy sugʻurtasi bilan quyidagi shartlarda qamrab olinishi belgilangan, jumladan: majburiy asoslarda – Oʻzbekiston Respublikasining Davlat byudjeti toʻgʻrisidagi qonun bilan miqdori belgilanadigan jismoniy shaxslardan olinadigan daromad soligʻining bir qismi hisobidan; ixtiyoriy asoslarda – mehnatga haq toʻlash eng kam miqdorining 5 foizi miqdoridagi har oylik sugʻurta badalining eng kam miqdorini toʻlash evaziga. Shuningdek, fuqarolarga davlat ijtimoiy sugʻurtasi boʻyicha toʻlovlar ularning minimal sugʻurta staji va toʻlagan sugʻurta badaliga mutanosib ravishda Ijtimoiy himoya milliy agentligining Davlat ijtimoiy sugʻurta jamgʻarmasi (Jamgʻarma) orqali toʻlanadi. Jamgʻarma orqali quyidagilar proaktiv shaklda tayinlanadi va toʻlanadi: 2026-yil 1-yanvardan homiladorlik va tugʻish nafaqasi; 2026-yil 1-iyuldan vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik nafaqasi. Bundan tashqari, fuqarolarning murojaatlari asosida 2030-yil 1-yanvardan ishdan boʻshatish nafaqasi ham Jamgʻarma orqali tayinlanadi va toʻlanadi.

  • 6 Noyabr, 09:00
  • Batafsil
not found

Mashinada xavfsizlik kamarini taqish mumkin bo‘lmagan kasalliklar ro‘yxati loyihasi e’lon qilindi

Sogʻliqni saqlash vazirligi «Salomatligi sababli xavfsizlik kamarini taqish mumkin boʻlmagan kasalliklar va holatlar roʻyxati loyihasi«ni jamoatchilik muhokamasi uchun eʼlon qildi. Unga koʻra, jami 17 ta kasallik va holatda xavfsizlik kamarini taqmaslikka ruxsat beriladi: umrov va toʻsh suyagi sinishi; yelka kamari sinishi; qovurgʻalar sinishi; umurtqa pogʻonasining interstitsial sinishi; oʻpkaning surunkali obstruktiv kasalliklari (IV bosqich); bronxial astma (IV bosqich); oʻpkaning interstitsial zararlanishi; oʻpkaning bir qismi yoki butun qismini (chap yoki oʻng) olib tashlanishi; surunkali yurak yetishmovchiligining III bosqichi va dekompensatsiya bosqichi; III darajali (morbid) semizlik (BMI ≥ 40); past boʻylik (nanizm) — 150 sm dan past; qoʻl yoki yelka harakatini cheklovchi nevrologik kasalliklar; terining koʻkrak qismida joylashgan ogʻir allergik yoki dermatologik kasalliklarining ogʻir shakllari (ekzema, psoriaz); koʻkrak yoki yelka sohasida protez yoki implantlar qoʻyilishi; koʻkrak qafasi va qorin boʻshligʻiga oʻtkazilgan ochiq turdagi operatsiyalar; stomalar (sunʼiy chiqish yoʻli) qoʻyilishi; koʻkrak qafasi sohasidagi yirik hosilalar (oʻsma). Shuningdek, homilador ayollar ham xavfsizlik kamarini taqmasligi mumkin boʻladi. Fuqaro yuqoridagi kasalliklar bilan xastalangani boʻyicha “Elektron sogʻliqni saqlash” axborot tizimi orqali shakllantirilgan QR-kodli elektron tibbiy maʼlumotnomalar oʻzi biriktirilgan birlamchi tibbiy-sanitariya yordami muassasasi tomonidan beriladi. Hujjat muhokamasida ishtirok eting.

  • 5 Noyabr, 09:00
  • Batafsil
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech