Янгиликлар

not found

Япония Ўзбекистондаги қон хизматлари модернизацияси учун 2,3 млн доллар ажратади

Япония Иқтисодий ва ижтимоий ривожланиш дастури доирасида Ўзбекистонга 14 та қон маркази ва учта қон қуйиш станцияси учун 2,3 млн долларлик янги ускуналар етказиб беради. Бу ихтиёрий донорлардан тайёрланган қон маҳсулотлари улушини ошириши ва тиббий хизматлар сифатини яхшилаши кутилмоқда. 17 декабрь куни Ўзбекистон соғлиқни сақлаш вазири Асилбек Худаяров ва Япониянинг Ўзбекистондаги муваққат ишлар вакили Накамура Шиничиро 360 млн иена (2,3 млн доллардан ортиқ) қийматидаги Иқтисодий ва ижтимоий ривожланиш дастури бўйича алмашинув ноталарини имзолади. Бу ҳақда Япония элчихонасига таяниб, Gazeta нашри маълум қилди. Дастур доирасида Ўзбекистон бўйлаб 14 та минтақавий қон марказлари, шунингдек, миллий клиникалардаги учта қон қуйиш станциялари қонни сақлаш ва ташиш учун замонавий ускуналар билан жиҳозланади. «Лойиҳанинг амалга оширилиши мамлакатнинг донор қонига бўлган ортиб бораётган эҳтиёжини қондиришга ва ихтиёрий донорлик орқали олинган қондан ишлаб чиқарилган препаратлар улушини оширишга ёрдам беради», — деб таъкидлади элчихона. Дастур Япония ҳукуматининг грант ёрдами доирасида амалга оширилади. Дипломатик миссия яқинда Токиода бўлиб ўтган биринчи «Марказий Осиё — Япония» саммитида соғлиқни сақлаш ва тиббий хизматлар ҳамкорликнинг устувор йўналиши сифатида белгиланганини таъкидлади. «Япония ҳукумати Ўзбекистонда юқори сифатли тиббий хизматлардан фойдаланишни яхшилашни давом эттириш ниятида», — деб қўшимча қилди элчихона.

  • 26 Декабрь, 09:25
  • Батафсил
not found

Юрак-қон томир касалликлари хавфини аниқлашда энг аниқ маркер айтилди

С-реактив оқсилга (CRP) ўтказилган таҳлил юрак-қон томир касалликлари хавфини аниқлашда энг ишончли кўрсаткич ҳисобланади. Организмдаги сурункали яллиғланиш даражасини акс эттирувчи С-реактив оқсил (СРБ) миқдори холестерин кўрсаткичларига нисбатан инфаркт ва инсульт хавфини аниқроқ башорат қилиши мумкин. Бу ҳақда The Conversation нашрига АҚШнинг Макона тиббиёт маркази профессори маълум қилди. Мутахассиснинг таъкидлашича, ўтган ўн йиллар давомида юрак-қон томир касалликлари хавфини баҳолаш асосан қондаги холестерин даражасига таянилган. Бироқ сўнгги йигирма йил давомида тўпланган илмий маълумотлар юрак касалликлари ривожланишида сурункали яллиғланиш ҳал қилувчи аҳамиятга эга эканини кўрсатмоқда. Сурункали яллиғланишнинг ишончли биомаркери сифатида С-реактив оқсил қаралади. У жигар томонидан инфекциялар, тўқималар шикастланиши, аутоиммун жараёнлар, семизлик ва қандли диабетга жавоб сифатида ишлаб чиқарилади. Таъкидланишича, С-реактив оқсил оддий қон таҳлили орқали осон аниқланади. Унинг 1 мг/длдан кам бўлган паст даражаси организмда яллиғланиш минимал эканини ва юрак-қон томир касалликлари хавфининг пастлигини англатади. Аксинча, 3 мг/длдан юқори кўрсаткичлар инфаркт ва инсульт юз бериш эҳтимолининг сезиларли даражада ошиши билан боғлиқ.  Мутахассисга кўра, бу ҳолат яллиғланиш атеросклерознинг барча босқичларида иштирок этиши билан изоҳланади — қон томири деворининг шикастланишидан тортиб, ёғли бляшканинг ўсиши ва унинг ёрилиб, қон оқимини тўсиб қўядиган тромб ҳосил бўлишигача. Айнан шу жараёнлар инфаркт ёки инсультга олиб келади. Тадқиқот муаллифлари С-реактив оқсил даражасини пасайтириш мумкинлигини ҳам қайд этмоқда. Жисмоний фаоллик, вазнни назорат қилиш ҳамда дуккакли маҳсулотлар, сабзавотлар, ёнғоқлар, резаворлар, зайтун мойи ва кўк чой истеъмол қилиш яллиғланишни камайтириш ва юрак-қон томир касалликлари хавфини пасайтириш билан боғлиқ экани таъкидланган.

  • 24 Декабрь, 12:10
  • Батафсил
not found

Америка диабет ассоциацияси диабетга қарши кураш стандартларини янгилади

Америка диабет ассоциацияси 2026 йилги диабетга қарши кураш стандартларининг янгиланган версиясини чиқарди. Ҳужжат янги тадқиқот ва клиник амалиёт маълумотларини ҳисобга олади ва диабет билан касалланган беморларни ташхислаш, мониторинг қилиш ва даволаш бўйича тавсияларни кенгайтиради. Асосий янгиликлардан бири глюкозани узлуксиз мониторинг қилиш тизимларидан (НМГ) кенгроқ фойдаланиш ҳисобланади. Муаллифлар таъкидлашича, ушбу тизимлар диабет ташхиси қўйилган пайтнинг ўзидаёқ, шунингдек кейинги ҳар қандай босқичда, агар бу қондаги қанд миқдорини яхшироқ назорат қилишга ёрдам берса, қўлланилиши мумкин. Аввалги қўлланма версиясидан фарқли равишда, эндиликда НМГ фақат инсулин қабул қилаётган ёки гипогликемия хавфи юқори бўлган беморларгагина эмас, балки ушбу технология клиник жиҳатдан фойдали бўлиши мумкин бўлган кенгроқ беморлар гуруҳига ҳам тавсия этилмоқда. 2026 йилги стандартларда илк бор ўсмага қарши даволашни бошлаётган беморларда гликемияни назорат қилиш бўйича алоҳида тавсиялар берилди. Мутахассислар mTOR ингибиторлари, PI3K ингибиторлари ҳамда глюкокортикоидлар қабул қилаётган беморларда қондаги глюкоза даражасини мунтазам мониторинг қилиш зарурлигини таъкидладилар. Дори воситалари таъсирида келиб чиққан гипергликемияда биринчи қатор даво усули сифатида метформин тавсия этилган, оғир гипергликемия ҳолатларида эса инсулин терапиясини қўллаш масаласини кўриб чиқиш таклиф этилган. Аввалдан қандли диабети мавжуд бўлган беморлар учун ўсмага қарши даволаш фонида барча гипогликемик дориларни дозасини тўғрилаш зарурлиги алоҳида таъкидланган. Ҳужжатда қандли диабет билан оғриган беморларда вазн ортишини бошқаришга бағишланган алоҳида бўлим ажратилган. Скрининг ўтказишда тана массаси индекси (ТМИ) билан бир қаторда семириш даражасини кўрсатувчи алоҳида кўрсаткичдан фойдаланиш тавсия этилган. Муаллифлар вазн ортишини даволаш учун қўлланиладиган дори воситалари дозасини беморнинг индивидуал ҳолати, препаратни кўтара олиши ва ножўя таъсирларини ҳисобга олган ҳолда танлаш ҳамда босқичма-босқич ошириш зарурлигини таъкидлади. Илк бор GLP-1 рецепторлари агонистлари ҳамда метаболик жарроҳлик инсулин терапиясига қўшимча равишда 1-тур қандли диабет ва ортиқча вазнга эга бўлган беморлар учун мумкин бўлган даволаш вариантлари сифатида кўриб чиқилди. Янгиланган тавсияларда инсулин помплари ва инсулинни автоматик етказиб бериш тизимларини қўллашни бошлаш учун қатор талабларни бекор қилиш таклиф этилган. Шунингдек, 2026 йилги стандартларда 2-тур қандли диабетнинг олдини олишга қаратилган овқатланиш бўйича тавсиялар кенгайтирилди. Бунда ўрта ер денгизи парҳези ва кам углеводли рациондан фойдаланиш ҳам назарда тутилган. Қанд миқдорини туширувчи дори воситаларини қўллашга бўлган ёндашувлар янгиланди. Эндиликда улар фақат қондаги қанд миқдорини назорат қилиш учун эмас, балки юрак-қон томир тизими, буйраклар ва жигарни ҳимоя қилиш мақсадида ҳам тавсия этилмоқда. Қандли диабети бўлган кекса беморлар учун мутахассислар глюкозани узлуксиз мониторинг қилиш тизимларидан фойдаланиш, артериал қон босимининг мақсадли кўрсаткичлари, жисмоний фаоллик, оқсил истеъмоли ҳамда даволашни индивидуал равишда тузатиш бўйича тавсияларни аниқлаштирди.

  • 22 Декабрь, 12:03
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech