Янгиликлар

not found

Юрак-қон томир касалликлари хавфини аниқлашда энг аниқ маркер айтилди

С-реактив оқсилга (CRP) ўтказилган таҳлил юрак-қон томир касалликлари хавфини аниқлашда энг ишончли кўрсаткич ҳисобланади. Организмдаги сурункали яллиғланиш даражасини акс эттирувчи С-реактив оқсил (СРБ) миқдори холестерин кўрсаткичларига нисбатан инфаркт ва инсульт хавфини аниқроқ башорат қилиши мумкин. Бу ҳақда The Conversation нашрига АҚШнинг Макона тиббиёт маркази профессори маълум қилди. Мутахассиснинг таъкидлашича, ўтган ўн йиллар давомида юрак-қон томир касалликлари хавфини баҳолаш асосан қондаги холестерин даражасига таянилган. Бироқ сўнгги йигирма йил давомида тўпланган илмий маълумотлар юрак касалликлари ривожланишида сурункали яллиғланиш ҳал қилувчи аҳамиятга эга эканини кўрсатмоқда. Сурункали яллиғланишнинг ишончли биомаркери сифатида С-реактив оқсил қаралади. У жигар томонидан инфекциялар, тўқималар шикастланиши, аутоиммун жараёнлар, семизлик ва қандли диабетга жавоб сифатида ишлаб чиқарилади. Таъкидланишича, С-реактив оқсил оддий қон таҳлили орқали осон аниқланади. Унинг 1 мг/длдан кам бўлган паст даражаси организмда яллиғланиш минимал эканини ва юрак-қон томир касалликлари хавфининг пастлигини англатади. Аксинча, 3 мг/длдан юқори кўрсаткичлар инфаркт ва инсульт юз бериш эҳтимолининг сезиларли даражада ошиши билан боғлиқ.  Мутахассисга кўра, бу ҳолат яллиғланиш атеросклерознинг барча босқичларида иштирок этиши билан изоҳланади — қон томири деворининг шикастланишидан тортиб, ёғли бляшканинг ўсиши ва унинг ёрилиб, қон оқимини тўсиб қўядиган тромб ҳосил бўлишигача. Айнан шу жараёнлар инфаркт ёки инсультга олиб келади. Тадқиқот муаллифлари С-реактив оқсил даражасини пасайтириш мумкинлигини ҳам қайд этмоқда. Жисмоний фаоллик, вазнни назорат қилиш ҳамда дуккакли маҳсулотлар, сабзавотлар, ёнғоқлар, резаворлар, зайтун мойи ва кўк чой истеъмол қилиш яллиғланишни камайтириш ва юрак-қон томир касалликлари хавфини пасайтириш билан боғлиқ экани таъкидланган.

  • 24 Декабрь, 12:10
  • Батафсил
not found

Америка диабет ассоциацияси диабетга қарши кураш стандартларини янгилади

Америка диабет ассоциацияси 2026 йилги диабетга қарши кураш стандартларининг янгиланган версиясини чиқарди. Ҳужжат янги тадқиқот ва клиник амалиёт маълумотларини ҳисобга олади ва диабет билан касалланган беморларни ташхислаш, мониторинг қилиш ва даволаш бўйича тавсияларни кенгайтиради. Асосий янгиликлардан бири глюкозани узлуксиз мониторинг қилиш тизимларидан (НМГ) кенгроқ фойдаланиш ҳисобланади. Муаллифлар таъкидлашича, ушбу тизимлар диабет ташхиси қўйилган пайтнинг ўзидаёқ, шунингдек кейинги ҳар қандай босқичда, агар бу қондаги қанд миқдорини яхшироқ назорат қилишга ёрдам берса, қўлланилиши мумкин. Аввалги қўлланма версиясидан фарқли равишда, эндиликда НМГ фақат инсулин қабул қилаётган ёки гипогликемия хавфи юқори бўлган беморларгагина эмас, балки ушбу технология клиник жиҳатдан фойдали бўлиши мумкин бўлган кенгроқ беморлар гуруҳига ҳам тавсия этилмоқда. 2026 йилги стандартларда илк бор ўсмага қарши даволашни бошлаётган беморларда гликемияни назорат қилиш бўйича алоҳида тавсиялар берилди. Мутахассислар mTOR ингибиторлари, PI3K ингибиторлари ҳамда глюкокортикоидлар қабул қилаётган беморларда қондаги глюкоза даражасини мунтазам мониторинг қилиш зарурлигини таъкидладилар. Дори воситалари таъсирида келиб чиққан гипергликемияда биринчи қатор даво усули сифатида метформин тавсия этилган, оғир гипергликемия ҳолатларида эса инсулин терапиясини қўллаш масаласини кўриб чиқиш таклиф этилган. Аввалдан қандли диабети мавжуд бўлган беморлар учун ўсмага қарши даволаш фонида барча гипогликемик дориларни дозасини тўғрилаш зарурлиги алоҳида таъкидланган. Ҳужжатда қандли диабет билан оғриган беморларда вазн ортишини бошқаришга бағишланган алоҳида бўлим ажратилган. Скрининг ўтказишда тана массаси индекси (ТМИ) билан бир қаторда семириш даражасини кўрсатувчи алоҳида кўрсаткичдан фойдаланиш тавсия этилган. Муаллифлар вазн ортишини даволаш учун қўлланиладиган дори воситалари дозасини беморнинг индивидуал ҳолати, препаратни кўтара олиши ва ножўя таъсирларини ҳисобга олган ҳолда танлаш ҳамда босқичма-босқич ошириш зарурлигини таъкидлади. Илк бор GLP-1 рецепторлари агонистлари ҳамда метаболик жарроҳлик инсулин терапиясига қўшимча равишда 1-тур қандли диабет ва ортиқча вазнга эга бўлган беморлар учун мумкин бўлган даволаш вариантлари сифатида кўриб чиқилди. Янгиланган тавсияларда инсулин помплари ва инсулинни автоматик етказиб бериш тизимларини қўллашни бошлаш учун қатор талабларни бекор қилиш таклиф этилган. Шунингдек, 2026 йилги стандартларда 2-тур қандли диабетнинг олдини олишга қаратилган овқатланиш бўйича тавсиялар кенгайтирилди. Бунда ўрта ер денгизи парҳези ва кам углеводли рациондан фойдаланиш ҳам назарда тутилган. Қанд миқдорини туширувчи дори воситаларини қўллашга бўлган ёндашувлар янгиланди. Эндиликда улар фақат қондаги қанд миқдорини назорат қилиш учун эмас, балки юрак-қон томир тизими, буйраклар ва жигарни ҳимоя қилиш мақсадида ҳам тавсия этилмоқда. Қандли диабети бўлган кекса беморлар учун мутахассислар глюкозани узлуксиз мониторинг қилиш тизимларидан фойдаланиш, артериал қон босимининг мақсадли кўрсаткичлари, жисмоний фаоллик, оқсил истеъмоли ҳамда даволашни индивидуал равишда тузатиш бўйича тавсияларни аниқлаштирди.

  • 22 Декабрь, 12:03
  • Батафсил
not found

Топ-5: 2025 йилда ходимлар сони бўйича дунёда энг йирик фармацевтика ва тиббиёт компаниялари

Жаҳон фармацевтика саноати ривожланиб борар экан, ходимлар сони компаниянинг иш ҳажми, глобал қамрови ва хизматлар кўламини кўрсатиб берувчи муҳим кўрсаткич бўлиб қолмоқда. 2025 йилда фармацевтика ва тиббиёт соҳасидаги энг йирик иш берувчи компаниялар турли — анъанавий дори ишлаб чиқариш ва биотехнология инновацияларидан тортиб, чакана дорихоналар ва клиник хизматларгача бўлган йўналишларни қамраб олмоқда. 1. CVS Health (300 000 дан ортиқ ходим) CVS Health 2025 йил ҳолатига кўра 300 мингдан ортиқ ходимга эга бўлиб, фармацевтика билан боғлиқ соҳадаги энг йирик иш берувчи ҳисобланади. Компания фақат дорихоналар тармоғи билан чекланиб қолмай, MinuteClinic тиббий клиникалари, Caremark фармацевтик имтиёзларни бошқариш тизими (PBM) ва Aetna суғурта бўлими орқали ҳам фаолият юритади.2024 йилда CVS Health компаниясининг даромади 97,7 миллиард долларни ташкил этган. 2. Walgreens Boots Alliance (тахминан 311 000 ходим) Walgreens Boots Alliance (WBA) компанияси тахминан 311 минг нафар ходимни иш билан таъминлаб, АҚШ, Буюк Британия ва бошқа бозорларда фаолият юритади. Hozirda WBA ўз фаолиятини рақамли дорихона инфратузилмаси ва клиник хизматларни ривожлантириш томон йўналтирмоқда. 3. Johnson & Johnson (тахминан 138 000 ходим) Johnson & Johnson (J&J) компаниясида 2025 йил ҳолатига кўра тахминан 138 минг нафар ходим фаолият юритмоқда. Бу кўрсаткич 2023 йилдаги 152 мингдан ортиқ ходимга нисбатан камайган бўлиб, бу камайиш компаниянинг истеъмолчилар учун мўлжалланган соғлиқни сақлаш бўлими — Kenvueни алоҳида компания сифатида ажратиб чиқиши билан боғлиқ. Шунга қарамасдан, J&J фармацевтика соҳасига, айниқса онкология ва иммунология йўналишларига, шунингдек тиббий қурилмалар ишлаб чиқаришга сармоя киритишни давом эттирмоқда. 2024 йилда компания 88,8 миллиард доллар даромад қайд этди. 4. Sinopharm (тахминан 115 959 ходим) Sinopharm — Хитойнинг давлат назоратидаги йирик фармацевтика компанияси — тахминан 120 минг нафар ходимни иш билан таъминлайди. Компания дорилар ишлаб чиқариш, вакцина тадқиқотлари (R&D), анъанавий Хитой тиббиёти (TCM) ва дистрибьюторлик соҳаларида фаолият юритади. 5. AstraZeneca (тахминан 94 300 ходим) AstraZeneca компанияси 2024 йил охирига қадар ходимлар сонини тахминан 94 300 нафарга етказди. Бу компаниянинг онкология, кам учрайдиган касалликлар ва нафас олиш тизими касалликлари учун дорилари соҳасида кенгайиши натижасидир. Компания шунингдек 2030 йилгача умумий даромадни 80 миллиард долларга етказиш мақсадини эълон қилди. Бу мақсадга эришиш учун AstraZeneca 2030 йилга қадар 20 та янги дорини бозорга чиқаришни режалаштирмоқда.

  • 19 Декабрь, 13:00
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech