Yangiliklar

not found

"Lancet": Har yili issiq havo tufayli dunyo bo‘yicha qariyb 550 ming kishi hayotdan ko‘z yumadi

Dunyo miqiyosida har daqiqada bir kishi issiq havo tufayli vafot etmoqda. Global isish bilan bog‘liq o‘lim darajasi 1990-yillardan buyon 23%ga oshgan. Bu haqda The Lancet Countdown hisobotida xabar berildi. The Lancet Countdown – London universiteti kolledji va Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) hamkorligida tayyorlangan hisobotdir. Unda mutaxassislar iqlim o‘zgarishi aholi salomatligiga qanday ta’sir ko‘rsatishi haqida ma’lumot berishadi. Hisobotda aytilishicha, agar dunyo yetakchilari siyosatini o‘zgartirmasa va neft kompaniyalari yangi konlarni ishlab chiqarishni davom ettirsa, iqlim o‘zgarishi oqibatlari yanada yomonlashadi. Sayyoramizning qazib olinadigan yoqilg‘iga qaramligi havoning ifloslanishiga, o‘rmon yong‘inlariga va kasalliklarning tarqalishiga olib keladi. 2012-yildan 2021-yilgacha bo‘lgan davrda dunyo bo‘ylab har yili o‘rtacha 546 000 kishi havo isishi oqibatida vafot etgan. "Bu haqiqatan ham hayratlanarli ko‘rsatkich va u o‘sib bormoqda", dedi Sidney universiteti professori Olli Jey. So‘nggi to‘rt yilda inson yiliga o‘rtacha 19 kun hayotiga xavf tug‘diradigan issiqlik ta’siri ostida qolgan. Agar inson faoliyati sabab yuzaga kelayotgan global isish bo‘lmaganida, bu faqat 3 kunni tashkil etgan bo‘lar edi. Mutaxassislarning ta’kidlashicha, global isish nafaqat inson salomatligi, balki mehnat unumdorligi va iqtisodiy barqarorlikka ham salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Tadqiqot mualliflari barcha davlatlarni tez fursatda qayta tiklanadigan energiya manbalaridan foydalanishga o‘tish, shahar infratuzilmasini issiq iqlimga moslashtirish, hamda ekologik toza mahsulotlardan tashkil topgan ratsionni keng joriy etishga chaqirmoqda.

  • 30 Oktyabr, 15:30
  • Batafsil
not found

O‘zbekistonda ilk bor hasharot chaqishiga qarshi immunoterapiya yo‘lga qo‘yildi

Respublika ixtisoslashtirilgan allergologiya va klinik immunologiya markazida Markaziy Osiyoda ilk bor hasharot chaqishi bilan bog‘liq og‘ir allergiyalarga qarshi immunoterapiya usuli yo‘lga qo‘yildi. Anafilaktik shok holatlarining 20–30 foizi hasharotlar chaqishi sababli yuzaga keladi. Agar shoshilinch tibbiy yordam ko‘rsatilmasa, bunday bemorlarning hayoti o‘lim bilan yakunlanishi mumkin. Hasharotlar chaqishi tufayli rivojlanadigan og‘ir allergik holat tanada kuchli holsizlik, teri oqarishi, qichishish, qavarchiqlar va angionevrotik shish, nafas qisishi, qon bosimining keskin tushishi, hushdan ketish kabi belgilar bilan namoyon bo‘ladi. Kuzatuvlarimizga ko‘ra, bu turdagi allergiya bolalarga nisbatan kattalarda ko‘proq uchraydi. Yangi usul allergen spetsifik immunoterapiya (ASIT) — hayot uchun xavfli bo‘lgan bunday holatlarning oldini olish imkonini beruvchi yagona samarali usul hisoblanadi. Ushbu muolaja turida allergenlar(masalan, ari zahri, o‘simlik changi)ning tuzli-suvli eritmasi bemor organizmiga kichik dozalarda titrlab yuboriladi. Shundan so‘ng spetsifik antitana miqdori kamayishi, ya’ni allergenga nisbatan javob reaksiyasi pasayishi kuzatiladi. Natijada qondagi umumiy IGE miqdori ozayib, bloklovchi antitana — IGG4 ko‘payadi. Shu tariqa kasallik simptomlari kamayadi va hatto xastalik bemorni umuman bezovta qilmaydi. Xuddi shu immunoterapiya yordamida hayot uchun xavfli bo‘lgan anafilaktik reaksiyalar rivojlanishining oldi olinadi. Bu tajriba hozircha faqat Gruziya va Turkiyada amalga oshirilgan bo‘lib, endilikda O‘zbekiston ular qatoriga qo‘shildi.

  • 30 Oktyabr, 08:59
  • Batafsil
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech