Yangiliklar

not found

Germaniyada antibiotiklardan notoʼgʼri foydalanish oqibatida oʼn minglab odam vafot etdi

Robert Kox instituti va Vashington universiteti tomonidan oʼtkazilgan tadqiqot natijasiga koʼra, faqat 2019 yilning oʼzida Germaniyada davolashga chidamli bakteriyalar (infektsiyalar) sababli taxminan 45,7 ming kishi hayotdan koʼz yumgan. Tadqiqot shuni koʼrsatdiki, bu oʼlimlarning 9,600 ga yaqini toʼgʼridan-toʼgʼri qarshilik bilan bogʼliq boʼlishi mumkin, yaʼni agar bakteriyalar chidamli boʼlmaganida bemorlar omon qolishi mumkin edi. Mutasaddilarning taʼkidlashicha, bu holat antibiotiklardan notoʼgʼri va nazoratsiz foydalanish natijasida yuzaga kelgan boʼlib, sogʼliqni saqlash tizimi uchun jiddiy xavf tugʼdirmoqda. Jahon miqyosida ham vaziyat tashvishli. Sogʼliqni saqlashni baholash instituti (IHME) tomonidan oʼtkazilgan tadqiqotga koʼra, 2021 yili dunyo boʼylab antibiotiklarga chidamli bakteriyalar sabab boʼlgan infektsiyalar natijasida taxminan 1,14 million kishi vafot etgan. Olimlarning taʼkidlashicha, bunday xavfli vaziyatning asosiy sababi — antibiotiklarni ortiqcha va notoʼgʼri qoʼllashdir. Bu esa antibiotiklarga chidamli shtammlarning tirik qolishi va keng tarqalishi uchun sharoit yaratadi. Robert Kox instituti mutaxassislari taʼkidlashicha, «antibiotiklarga chidamlilikni kamaytirishning kaliti — antibiotiklarni maqsadli va toʼgʼri qoʼllashdir». Eng koʼp oʼlim holatlari qon aylanish tizimi infektsiyalari, nafas yoʼllari yalligʼlanishi hamda qorin boʼshligʼidagi yalligʼlanishlar natijasida yuz bergan.

  • 22 Avgust, 18:00
  • Batafsil
not found

Ommaviy dorilarning nojoʼya taʼsirlarini kamaytirish usuli topildi

Stenford universiteti olimlari turli dori vositalarining nojoʼya taʼsirini kamaytirish usulini topdilar — ular bunga organizmdagi maqsadli nuqtada ultratovush yordamida «faollashtirish» mumkin boʼlgan nanozarrachalar orqali erishdilar. Koʼplab dori vositalarining muammosi shundaki, ular faqat kerakli joyda emas, balki butun organizmda harakat qiladi, bu esa nojoʼya taʼsirlarga olib keladi. Masalan, antidepressantlar dissotsiatsiyani keltirib chiqarishi mumkin, ogʼriq qoldiruvchi dorilar — koʼngil aynishiga, kimyoterаpiya esa sogʼlom hujayralarga shikast yetkazadi. Olimlar tomonidan yaratilgan yangi tizim ketaminni miyaning aniq sohalariga, ogʼriq qoldiruvchi moddalarni esa qoʼl-oyoqdagi muayyan nervlarga yetkaza oladi. Bu texnologiya allaqachon kalamushlarda sinovdan oʼtkazilgan. Kashfiyotning kaliti kutilmagan ingredient — shakar edi. Olimlar nanozarrachalar ichidagi 5% shaxaroza eritmasi ularni organizmda ancha barqaror, ammo ultratovushga sezgir boʼlishini aniqladi. Dori qon oqimi orqali butun tanaga tarqaladi, lekin faqat tor ultratovush nurlari yoʼnaltirilgan joyda chiqariladi. Ushbu ishlanma dori vositalarini aniq va xavfsiz qilishi mumkin — depressiyani nojoʼya taʼsirlarsiz davolashdan tortib, jarohat ogʼrigʼini yengillatishgacha. Texnologiyaning insonlardagi ilk klinik sinovlari ketamin yordamida surunkali ogʼriqni davolash uchun oʼtkazilishi rejalashtirilmoqda.

  • 21 Avgust, 08:00
  • Batafsil
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech