11:50 (13.02.2024)

949

Olimlar 60 yil ichida birinchi marta sunʼiy intellekt yordamida yangi antibiotiklarni kashf qilishdi

Chuqur oʼrganish modellari yordamida Staphylococcus aureus (MRSA) bakteriyalariga qarshi yangi antibiotiklar sinfi topildi.

Sunʼiy intellektdan foydalanish tibbiyotda muhim elementga aylanmoqda. Bu texnologiya olimlarga 60 yil ichida birinchi yangi antibiotiklarni topishga yordam berdi.

Har yili butun dunyo boʼylab minglab odamlarni oʼlimiga sabab boʼladigan doriga chidamli bakteriyani yoʼq qiladigan yangi birikmaning topilishi antibiotiklarga qarshilik bilan kurashda burilish nuqtasi boʼlishi mumkin.

"Bizning ishimiz koʼp vaqt va resurslarni talab qilmaydigan asosni taqdim etadi va kimyoviy birikmani biz ilgari qoʼllamagan tarzda tahlil qilish imkonini beradi", dedi Massachusets texnologiya instituti professori va tadqiqot mualliflaridan biri Jeyms Kollinz.

Tadqiqot 20 dan ortiq tadqiqotchilar guruhi hammuallifligida Nature jurnalida chop etilgan.

Tadqiqotning maqsadi "qora qutini ochish".

Yangi birikmaning faolligi va toksikligini bashorat qilish uchun loyiha ishtirokchilari chuqur oʼrganish modelidan foydalangan. U potentsial nomzodlarni aniqlashni tezlashtirish, ularning xususiyatlarini bashorat qilish va dori vositalarini ishlab chiqish jarayonini optimallashtirish uchun dori vositalarini ishlab chiqishda tobora koʼproq foydalanilmoqda.

Bunda tadqiqotchilar metitsillinga chidamli Staphylococcus aureus (MRSA), baʼzi antibiotiklarga chidamli stafilokokk turiga eʼtibor qaratdilar. MRSA keltirib chiqaradigan infektsiyalar yengil teri infektsiyalaridan tortib, pnevmoniya va qon oqimi infektsiyalari kabi jiddiyroq va hayot uchun xavfli holatlargacha boʼlishi mumkin.

Kasalliklarni oldini olish va nazorat qilish boʼyicha Yevropa markazi maʼlumotlariga koʼra, Yevropa Ittifoqida har yili deyarli 150 000 MRSA holatlari roʼy beradi va deyarli 35 000 kishi mikroblarga chidamli infektsiyalardan vafot etadi.

Massachusets texnologiya instituti tadqiqotchilari guruhi oʼz ishlarida kengaytirilgan maʼlumotlar toʼplamidan foydalangan. 39 000 ga yaqin birikmalar MRSA ga qarshi antibiotik faolligi uchun baholangan. Keyin olingan maʼlumotlar ham, birikmalarning kimyoviy tuzilishi haqidagi maʼlumotlar ham modelga kiritildi.

Potentsial dorilarni tanlashni yaxshilash uchun tadqiqotchilar yana uchta chuqur oʼrganish modellaridan foydalanishdi. Ushbu modellar inson hujayralarining uch xil turidagi birikmalarning toksikligini baholash uchun oʼrgatildi. Toksiklik bashoratlarini ilgari aniqlangan mikroblarga qarshi faollik bilan birlashtirib, tadqiqotchilar inson tanasiga minimal zarar yetkazadigan mikroblar bilan samarali kurasha oladigan birikmalarni aniqladilar.

Ushbu modellar toʼplami yordamida taxminan 12 million sotuvda mavjud boʼlgan birikmalar skrining qilingan. Modellar MRSA ga qarshi bashorat qilingan faollikni koʼrsatuvchi molekulalardagi maxsus kimyoviy quyi tuzilmalar asosida tanlangan besh xil sinfdan birikmalarni aniqladi.

Keyinchalik tadqiqotchilar ushbu birikmalarning 280 ga yaqinini olishdi va ularni laboratoriya sharoitida MRSAga qarshi sinovdan oʼtkazishdi. Bu yondashuv ularga bir sinfdan ikkita istiqbolli antibiotik nomzodini aniqlash imkonini berdi.

Ikki modelli sichqonlarda oʼtkazilgan tajribalarda - teri MRSA infektsiyasi va tizimli MRSA infektsiyasi - bu birikmalarning har biri MRSA populyatsiyasini 10 baravar kamaytirdi.

Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech