Янгиликлар

not found

Ҳар йили қайси шифокор кўригидан ўтиш ва қандай таҳлиллар топшириш керак?

Кўпгина касалликларнинг бошланиши аломатларсиз кечиши, оғриқ муаммо жиддийлашгандагина пайдо бўлиши мумкин. Шу сабабли ўз вақтида ўтказилган тиббий текширув ва таҳлиллар хасталикларни ҳали белгилари намоён бўлмасдан аввал аниқлашга ёрдам беради. Ҳар бир инсон ҳеч бўлмаганда йилда бир марта ўтиши керак бўлган 10 та текширув ва таҳлилларни келтириб ўтмоқчимиз. Оилавий шифокор текширувиОдатий қабул давомида бўй, вазн, артериал қон босими ўлчанади, қандай шикоятлар борлиги сўралади. Ушбу дастлабки текширув шифокорга фуқаро учун мутахассислар ва таҳлилларнинг индивидуал рўйхатини яратиш имконини беради. Яъни, шахснинг ҳолатига қараб, кейинги таҳлиллар учун керакли мутахассисларга юборади. Умумий қон таҳлилиБу таҳлил, биринчи навбатда, организмда яллиғланиш жараёнлари мавжудлигини текширишга ёрдам беради. Унинг натижаларига кўра, қон касалликлари ёки камқонлик, ички қон кетиш, юрак-қон томир, аутоиммун, саратон ва бошқа хасталиклар бор-йўқлигига ишораларни кўриш мумкин бўлади. Агар муаммо аниқланса, шифокор қўшимча таҳлилларни буюради. Қондаги қанд миқдорини аниқлашЙилда бир марта ҳамма учун бундай текширувдан ўтиш тавсия этилади. Аммо 45 ёшдан ошган ва ортиқча вазнга эга бўлганлар учун бу, айниқса, муҳимдир. Агар қанд миқдори юқори ёки паст бўлса, шифокор беморни эндокринолог ва бошқа тор соҳа мутахассислари кўригига юборади. Қон биокимёвий таҳлилиУнинг натижаларига кўра, ички органлар — юрак, жигар, буйраклар, ошқозон ости бези ва бошқаларнинг нормал ишлаши аниқланади. “Биокимё” умумий қон таҳлилига қараганда кўпроқ маълумот бера олади. Унинг ёрдамида айнан қайси органда муаммо борлигини аниқлаш мумкин. Зарур ҳолларда қўшимча текширувлар, жумладан, ПЗР тестлари ва ультратовуш текшируви буюрилади. Умумий пешоб таҳлилиБаъзи касалликларни пешоб ранги, унинг шаффофлиги ва чўкинди мавжудлигидан билиш мумкин. Бундай текширув туфайли сийдик йўли тизими (шу жумладан буйраклар) ва бошқа касалликлар билан боғлиқ муаммоларни кўрсатадиган яллиғланиш жараёнлари аниқланади. Умумий пешоб таҳлили натижалари касалликларни аниқлашга ёрдам беради, бироқ у билан тўлиқ ташхис қўйиб бўлмайди. ЭлектрокардиограммаКардиограмма лентасидан 500 га яқин юрак касалликларини аниқлаш мумкин. Бундан ташқари, кардиограммадан нафақат бошдан кечирилган юрак хасталиклари, балки келажакда таҳдид солиши мумкин бўлган муаммоларни ҳам баҳолаш учун фойдаланиш мумкин. Масалан, юрак хуружи хавфи ҳақида ҳам билса бўлади. ФлюорографияАфсуски, сил касаллигининг дастлабки босқичларида ҳеч қандай аломат бўлмаслиги мумкин. Аммо бу хавфли касаллик эрта аниқланса, унинг ривожланишини тўхтатиш мумкин. Замонавий аппаратлар юқори сифатли тасвирларни тақдим этади, шунинг учун касаллик ҳақида ўз вақтида билиш ҳозир анча қулай. ГастроскопияБу ёқимсиз текширув ошқозон ва ўн икки бармоқли ичак касалликлари — гастрит, ошқозон яраси ёки ўсма кабиларни кўриш имконини беради. 45 ёшдан ошганлар ва хавф остида бўлганлар (чекувчилар, спиртли ичимликлар, фастфуд ва қаҳвани севувчилар) бу текширувдан ҳар йили ўтганлари маъқул. Офтальмолог кўригиЯқин ва узоқни кўра олмаслик ҳамда астигматизм каби ҳолатларда, ҳатто, кўриш қобилияти ёмонлашмагандек туюлса ҳам, ҳар йили ушбу мутахассис текширувидан ўтиб туриш мақсадга мувофиқ. Ҳатто кўзлари яхши кўрадиганлар ҳам йилда бир марта офтальмолог кўригига борганлари маъқул. Бунда шифокор нафақат кўриш қобилиятини текширади, балки кўз туби ҳолати ва кўз ички босимини ҳам ўлчайди. Ушбу манипуляциялар сўқирликка олиб келувчи глаукома ва катаракта хавфини ўз вақтида аниқлашга имкон беради.  “Эркаклар” ва “аёллар” шифокорлари кўригиКўпчилик бундай текширувларни зарур эмас деб ҳисоблайди. Аммо аёллар учун гинеколог ва маммолог, эркаклар учун уролог ва проктолог кўригидан ўтиб туриш саратон ва бошқа кўплаб касалликларни ўз вақтида аниқлаш ва муваффақиятли даволаш имконини беради. 

  • 22 Апрель, 12:40
  • Батафсил
not found

Олимлар: кейинги пандемияга грипп вируси сабаб бўлиши мумкин

Етакчи олимларнинг фикрига кўра, грипп яқин келажакда янги пандемияни келтириб чиқариши мумкин бўлган патоген ҳисобланади. Бу ҳақда The Guardian хабар берди. Буни аниқлаш учун ўтказилган халқаро тадқиқотда 187 нафар олим иштирок этди. Касалликлар бўйича етакчи мутахассисларнинг 57 фоизи грипп ўлимга олиб келувчи юқумли касалликнинг навбатдаги глобал эпидемияси бўлиши мумкинлигини айтди. “Грипп ҳар қишда кузатилади. Унинг тарқалишини кичик пандемиялар деб аташ мумкин. Улар нисбатан назорат остида, сабаби бундай касалликларни келтириб чиқарадиган турли штаммлар у қадар вирулент (хавфли, юқумли) эмас. Аммо бу ҳар доим ҳам шундай эканини англатмайди”, — деди Кёльн университетидан Жон Салмантон-Гарсия. Респондентларнинг яна 21 фоизи “Вирус Х” (ҳали номаълум вирус) бутун дунё учун хавф туғдиришига, худди Sars-CoV-2 каби кутилмаганда пайдо бўлишига ишончи комил. Бундан ташқари, сўровда қатнашган олимларнинг 15 фоизи коронавирус яна пандемияни қўзғатиши мумкинлигини айтган. Lassa, Nipah, Эбола ва Зика вируслари каби бошқа ҳалокатли микроорганизмлар фақат озчилик экспертлар томонидан жиддий глобал таҳдидлар сифатида баҳоланган.

  • 22 Апрель, 09:50
  • Батафсил
not found

Баҳорда тез-тез истеъмол қилиш тавсия этиладиган темир моддасига бой 5 та маҳсулот

Темир организмнинг нормал ишлаши учун зарур бўлган энг муҳим микроэлементлардан биридир. Темир танқислиги анемияси ривожланишининг олдини олиш учун темир моддасига бой қуйидаги субмаҳсулотларни истеъмол қилиш тавсия этилади. Жигар Жигар темир моддаси ва B12 витаминига бой субмаҳсулот бўлиб, анемиянинг олдини олиш ва даволашда кенг қўлланилади. Мол гўшти жигари фойдали ёғ кислоталари, жумладан, омега-3 ва омега-6 манбайи ҳисобланади. Улар қонда холестерин даражасини нормаллаштиришга, юрак ва қон-томир тизимини мустаҳкамлашга, атеросклероз ва миокард инфаркти ривожланишининг олдини олишга ёрдам беради. Шунингдек, жигар цинк, мис, селен каби қимматли микроэлементларнинг манбайидир. Жигардан тайёрланган таомнинг таъми тахир бўлмаслиги учун уни пиширишдан аввал сув ёки сутга ивитиб қўйиш ва устки қатламини тўлиқ олиб ташлаш лозим. Тил Мол ва бузоқ тили фойдали озуқавий қийматга бой ва парҳезбоп субмаҳсулот саналади. Унинг таркибида оқсил кўп, ёғлар эса камдир. Мол тилида темир моддаси ва B гуруҳи витаминлари бор. Тилни пиширишдан аввал унинг устки қатламини яхшилаб тозалаш ва 1 соатга сувга ивитиб қўйиш лозим. Тил камида 2 соат давомида қайнатилади ҳамда турли гарнирлар ёки салатлар билан истеъмол қилинади. Мол юраги Мол юрагида унинг гўштига нисбатан 6 баробар кўп миқдорда B витамини ва 1,5 баробар кўп темир моддаси мавжуд. Мазкур субмаҳсулотни пиширишдан аввал 2-3 соат совуқ сувда ивитиш, сўнг камида 1,5 соат давомида қайнатиш лозим. Ҳар 30 дақиқада сувни алмаштириб туришни унутманг. Товуқ юраги Товуқ юраги ҳам витаминларга бой: унда А, PP ва B гуруҳи витаминлари, фосфор, калий, магний, темир, цинк, мис бор. Бошқа субмаҳсулотларга қараганда товуқ юраги мазалироқ таъмга эга. Пиширишдан аввал уни яхшилаб ювиш, юрак ичидан қон қуйқаларини олиб ташлаш ва устки қисмидаги ёғни кесиб олиш зарур. Мол буйраги Цинк, B гуруҳи витаминлари, магний, фосфор кабилар мол буйрагида бисёр. Уни ҳам 2-3 соат совуқ сувда қолдириш, 2 маротаба қайнатиш ва сувини тўкиб ташлаб яна 1 соат давомида пишириш лозим. Мол буйрагининг ўткир ҳиди бўлганлиги туфайли уни бошқа субмаҳсулотлар билан қўшиш тавсия этилмайди.

  • 19 Апрель, 14:38
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech