Янгиликлар

not found

FLiRT штамми туфайли, ёзда COVID-19 билан касалланиш авж олиши мумкин

Ғарбда FLiRT гуруҳидаги коронавирус штаммлари тарқалмоқда, улар ёзда касалланиш даражаси ўсишига олиб келиши мумкин. Шу билан бирга, олимлар тахмин қилишича, “омикрон”дан мутация қилган FLiRT гуруҳи штаммлари касалхонага ётқизиш ҳолатлари кўпайишига ёки касалликнинг оғир кечишига олиб келмайди. АҚШда март бошида юзага келган KP.2 штамми етакчилик қилмоқда. У FLiRT гуруҳига киради — ушбу сўз мутациянинг штаммларнинг генетик кодидаги номидан келиб чиққан. АҚШ Касалликлар назорати ва профилактикаси маркази маълумотларига кўра, 11 майга қадар бўлган икки ҳафта ичида KP.2 28,3 фоиз ҳолатларда аниқланган. Март бошида эса атиги 3,8 фоиз ҳолатларда бўлган. Тарқалиш бўйича иккинчи штамм KP.1 бўлди (7,6 фоиз). Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти маълумотларига кўра, FLiRT штаммлари Европанинг 14 та мамлакати ва Исроилда аниқланган. Олимлар фикрича, ушбу штаммлар касалхонага ётқизиш ёки касалликнинг оғир кечишига олиб келмайди. FLiRT’га хос симптомлар коронавирус учун стандартдир. Бу иситма, йўтал, бурун битиши ёки оқиши, томоқ оғриши, таъм ёки ҳид билиш қобилиятининг йўқолиши.

  • 21 Май, 17:33
  • Батафсил
not found

Қандай одатлар саратонга сабаб бўлиши мумкин?

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти маълумотига кўра, саратон дунёдаги ўлим ҳолатларининг асосий сабабларидан бири бўлиб, 2020 йилда ундан деярли 10 миллион нафар инсон оламдан ўтган, бу ҳар олти ўлимдан биттаси дегани. Хўш, ушбу касалликнинг келиб чиқишига нима сабаб бўлади ва уларнинг олдини олиш мумкинми? Бу ҳақда Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг бўлим мудири, тиббиёт фанлари номзоди Олимжон Имомов гапириб берди: — Касаллик сабаблардан бири — саратон келтириб чиқарувчи канцероген моддалар. Истеъмол қиладиган овқат ва ичимликлар таркибида, нафас оладиган ҳавода ёки тамаки тутунида кўплаб заҳарли канцероген моддалар мавжуд. Шу сабабли, табиий, соғлом овқатланиш, зарарли одатлар, яъни тамаки, нос ва чилим чекишдан воз кечиш, атроф муҳитни, ҳавони озода сақлаш — онкологик касалликлар билан касалланиш эҳтимолини бир неча 10 баробарга камайтиради. Кейинги сабаб — инсон танасидаги ўсма олди касалликлари ва турли сурункали хасталиклардир. Агар биз ўз вақтида профилактик кўриклардан ўтиб турсак, ва аниқланган ўсма олди касалликлари ҳамда сурункали хасталикларни самарали даволаб, уларни бартараф қилсак, албатта, кейинчалик саратон билан касалланиш эҳтимолининг олдини олган бўламиз. Шунингдек, турли вирусли ва бактериал касалликлар ҳам баъзи саратон турларининг ривожланишига олиб келиши мумкин. Масалан, гепатит В ва С вируслари жигар саратонига, Эпштейн-Барр вируси лимфомаларга, Хеликобактер пилори бактерияси меъда саратонига, Одам папилломаси вируси бачадон бўйни саратонига сабабчи бўлади. Шу сабабли, ушбу инфекцион касалликларга қарши кураш, шу жумладан, уларга қарши эмланиш, бу саратон турларини каррасига камайишига олиб келади. Стресс ҳам турли онкологик касалликларга олиб келувчи сабаблардан бири бўлиб, тўғри турмуш тарзини кечириш, яхши ҳордиқ чиқариш, ҳаёт ритмини тартибга солиш орқали онкологик касалликларга чалинишнинг олдини олиш мумкин. Кам ҳаракатлилик ва семириш ҳам кўпчилик онкологик касалликларга сабаб бўлиши мумкин. Шунинг учун соғлом турмуш тарзини кечириш, соғлом овқатланиш, бадантарбия ва спорт билан мунтазам шуғулланиш саратон касаллиги профилактикаси ҳисобланади. Бундан ташқари, соғлом овқатланишга эътибор бериш турли ошқозон-ичак онкологик касалликлари, эндокрин аъзолар ўсмаларининг олдини олади. Жуда аччиқ, шўр, ўта ширин ва турли кимёвий моддалар билан ишлов берилган таомлар истеъмолини чеклаш, меъёрга риоя қилиш тавсия этилади. Умуман олганда, соғлом овқатланиш, атмосфера ҳавоси тозалигига эътибор бериш, соғлом турмуш тарзини кечириш, зарарли одатлардан воз кечиш, жисмоний фаоллик, юқори тиббий маданият, руҳий хотиржамлик каби фазилатларга бой ҳаёт кечириш инсонни онкологик касалликлар билан оғриш эҳтимолини бир неча 10 баробарга камайтиради.

  • 21 Май, 15:14
  • Батафсил
not found

Pfizer Zantac даъволарини ҳал қилиш учун 250 миллион доллар тўлайди

Pfizer ўзининг жиғилдон қайнашига қарши дорисиr Zantac (ранитидин) препаратини қабул қилгандан кейин саратон хавфи ошганлиги туфайли компанияга қарши қўзғатилган 10 000 дан ортиқ даъволарини ҳал қилиш учун 250 миллион долларгача тўлашга рози бўлди. Бу ҳақда Британиянинг Financial Times газетаси ёзмоқда. Фармацевтика гиганти ва Aмерика штатлари ўртасида тузилган келишувлар Zantac билан боғлиқ суд жараёнларининг фақат бир қисмини ҳал қилади. Молиявий тафсилотлар ҳали тўлиқ ошкор этилмаган. Zantac биринчи марта 1983 йилда регуляторлар томонидан тасдиқланган. 1988 йилда унинг йиллик сотуви 1 миллиард доллардан ошганидан кейин у дунёдаги энг кўп сотиладиган дори воситаларидан бирига айланди. Препаратга бўлган ҳуқуқлар кейинчалик Pfizer га, кейин Boehringer Ingelheim га ўтказилди ва 2017 йилда улар Sanofi компаниясига сотилган. Бироқ, 2020 йилда AҚШ озиқ-овқат ва фармацевтика идораси (ФДA) ракета ёқилғиси ва мойлаш материалларини ишлаб чиқаришда қўлланиладиган канцероген NDMA (N-нитрозодиметиламин) топилганлиги сабабли Zantac ва унинг женерикларини бозордан олиб ташлашни талаб қилди. Ушбу модда соғлиқ учун хавфли бўлиб, турли хил ҳайвонларда саратон касаллигини келтириб чиқаради. Ушбу модданинг бир миллиграмдан кам дозаси ҳам саратон ўсмаларининг ривожланишига олиб келади. Pfizer 1998 йилдан 2006 йилгача жиғилдон қайнашига қарши дори сотган. Фармацевтика гиганти саратон касаллигининг пайдо бўлиши ва препаратни рецепт бўйича қабул қилиш ўртасида ҳеч қандай боғлиқлик йўқлигини таъкидлашда давом этмоқда. Ўтган ой Sanofi компаниянинг дори-дармонларини қабул қилиш саратон хавфини келтириб чиқариши билан боғлиқ 4 минг даъвони ҳал қилишга муваффақ бўлди, лекин шартноманинг молиявий шартларини ошкор қилмаган. 

  • 21 Май, 12:00
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech