Янгиликлар

not found

Туберкулёз билан касалланиш кўрсаткичи 45 фоиз, ўлим кўрсаткичи эса 87 фоизга камайди

Сил – бу сил бактерияларини организмга кириб бориши билан ривожланувчи юқумли касаллик. Бунда касаллик билан шикастланувчи асосий орган – ўпка. Камдан-кам ҳолларда мия ва унинг қобиғи сили, суяклар, буйраклар, жинсий аъзолар, кўз, ичак ва бошқа органларнинг сили бўлиши мумкин. Сил билан оғриган 75 фоиз беморларнинг энг кўпи меҳнатга қобилиятли ва репродуктив 20-40 ёшдаги инсонларни ташкил этади. Мутахассисларнинг сўзларига кўра, сил бактериялари ҳаво-томчи йўли орқали юқади. Улар сил билан касалланган инсонлар организмида кўпаяди. Бунда сил учун хос бўлган яллиғланиш пайдо бўлади, шундан сўнг эса тўқиманинг емирилиши ҳам вужудга келади. Кавак деб номланувчи бўшлиқлар шаклланади, уларнинг ичида миллионлаб сил бактериялари мавжуддир. Улардан йўталганда, акса урганда, гаплашганда сил бактериялари атрофдаги ҳавога ажралиб чиқади.     Пойтахтимизда “БМТнинг сил касаллиги бўйича Олий даражадаги учрашуви бўйича мажбуриятларини бажариш: Европа ва Марказий Осиё мамлакатлари вакиллари иштирокидаги минтақавий мулоқот” мавзусидаги халқаро анжуман ташкил этилди.   Қайд этилишича, юртимиз сил касаллигининг олдини олиш, уни эрта аниқлаш ва даволаш бўйича сезиларли натижаларга эришди. Хусусан, ушбу хасталикка қарши курашиш учун масъул бўлган тиббиёт муассасалари инфекцион назорат қоидаларига биноан тўлиқ реконструкция қилиниб, улар илғор тиббий асбоб-ускуналар билан жиҳозланди.   Давлатимиз раҳбарининг тегишли қарори билан кўп тармоқли марказий поликлиникалар қошида “Астма ва сурункали обструктив ўпка касаллиги мактаблари” ташкил этилиб, уларда беморларга ҳаёт сифатини яхшилаш, касаллик зўрайишининг олдини олиш чоралари ўргатилмоқда. Чақалоқларни касалликка қарши эмлаш 99,8 фоизга етказилди.   Соҳада илк бор туман, шаҳар, ҳудудлараро, вилоят ва марказий лабораториялардан иборат 5 даражали тизим доирасида касалликка 2 соатда ташхис қўйиш имконини берувчи 136 та ПЦР (G-Xpert) диагностик жиҳозлар ўрнатилди. Шундан 40 таси бирламчи даволаш муассасаларига татбиқ қилинди. Маҳаллий техник ресурслардан ва мавжуд ускуналардан фойдаланган ҳолда “Ўпка саломатлиги” мобиль бригадалари ташкил этилиб, ҳозиргача 7 та вилоятда аҳолини скринингдан ўтказиш бошлаб юборилди.  Сўнгги икки йилда фтизиатрия йўналишига оид барча клиник қўлланмалар ЖССТнинг сўнгги тавсияларига асосан янгиланиб, бу бўйича жами 1 минг 530 нафар мутахассис қайта ўқитилди. Фтизиатрия соҳасига қайта тайёрлаш курслари давлат бюджети томонидан қопланиши натижасида 300 нафардан зиёд мутахассис ушбу хизматга бошқа соҳалардан жалб этилди. Амалга оширилган ишлар натижасида ўтган 2023 йилга келиб туберкулёз билан касалланиш кўрсаткичи 45 фоизга, ўлим кўрсаткичи эса 87 фоизга камайишига эришилди.  

  • 24 Июнь, 15:55
  • Батафсил
not found

Нерв ҳужайраларини тиклаш усули топилди

Огайо штати университети неврологлари нерв толаларини тиклай оладиган одам лейкоцитларининг янги турини топдилар. Nature Immunology журналида чоп этилган ушбу тадқиқот натижалари фалажни даволашнинг янги усулларини ишлаб чиқишда ёрдам бериши мумкин. Оддий шароитларда шикастланган нерв ҳужайралари тикланмайди, бу эса қайтарилмас неврологик касалликларга олиб келади. Бироқ, олимлар суяк илиги ҳужайраларини ўзига хос молекулалар билан рағбатлантиришга муваффақ бўлишди ва уларни шикастланган нерв ҳужайраларининг омон қолишига ва тикланишига ёрдам берадиган регенератив ҳужайраларга айлантирдилар. Жамоа саккиз хил инсон донорларидан суяк илиги ҳужайраларини ажратиб олди. Барча намуналар асаб ҳужайраларининг янгиланишини муваффақиятли қўллаб-қувватлади, уларнинг стресс остида омон қолиши уч баравар оширди, бу дегенератив касалликларнинг ривожланишини секинлаштириш ёки олдини олиш, шунингдек, шикастланиш оқибатларини даволаш учун потенциални кўрсатади. Тадқиқотчилар хавфсиз ва самарали даволаш усулларини яратиш учун беморларнинг ўз ҳужайраларидан фойдаланиш мумкинлигини таъкидладилар. Ҳужайраларни ўстириш ва уларни етказиб беришнинг энг самарали усулларини топиш бўйича лаборатория тажрибаларидан сўнг олимлар клиник синовларни бошлашни режалаштирмоқда.

  • 24 Июнь, 13:00
  • Батафсил
not found

ЖССТ диабет ва семиришга қарши сохта дорилар ҳақида огоҳлантирди

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) 2-тоифа диабет ва баъзи мамлакатларда семиришни даволашда ишлатиладиган сохта семаглутид препаратлари ҳақида огоҳлантирди. Ҳисоботда айтилишича, 2023 йил октябрда Бразилияда, 2023 йил октябрда Буюк Британия ва Шимолий Ирландия Бирлашган Қироллигида ва 2023 йил декабрда Америка Қўшма Штатларида семаглутид асосидаги дори воситаларининг (савдо номи "Оземпик") учта қалбаки партияси аниқланган. 2022 йилдан бошлаб дунёнинг барча минтақаларида сохта семаглутид асосидаги маҳсулотларни аниқлаш бўйича Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг сифатсиз ва сохталаштирилган тиббий маҳсулотларни назорат қилиш ва мониторинг қилиш глобал тизимига мурожаатлар сони кўпайган. Ушбу огоҳлантириш ЖССТ томонидан олинган бир қатор ҳисоботлар тасдиқланганидан кейин ушбу мавзу бўйича эълон қилинган биринчи расмий баёнотдир. «Биз дори воситалари муомаласининг барча субъектларини шубҳали дори воситаларидан фойдаланишни тўхтатишга ва тегишли органларга хабар беришга чақирамиз»- деди ЖССТ Бош директорининг муҳим дорилар ва соғлиқ учун маҳсулотлар бўйича ёрдамчиси доктор Юкико Накатан. Семаглутидга асосланган дориларнинг кўпчилиги ҳафталик тери остига юбориш учун буюрилади. Баъзи дорилар кунлик оғиз орқали юбориш учун таблетка шаклида ҳам мавжуд. Бу дорилар қонда қанд даражасини пасайтиришдан ташқари, иштаҳани бостириши кўрсатилган, шунинг учун баъзи мамлакатларда вазн йўқотиш учун тобора кўпроқ оммалашмоқда. ЖССТ ушбу дориларга бўлган талабнинг ошишини ва уларнинг қалбакилаштирилганлиги ҳақидаги хабарларнинг кўпайиши мумкинлигини қайд этди. Ушбу сохта дори-дармонларни қабул қилиш соғлиқ учун зарарли таъсир кўрсатиши мумкин; агар улар зарур фаол моддаларни ўз ичига олмаса, сохта дорилар қон глюкоза даражасини ёки тана вазнини пасайтиришда самарасиз бўлади, бошқа ҳолларда, инъекция мосламаси маълум бўлмаган фаол моддаларни ўз ичига олиши мумкин,масалан, инсулинни бу эса соғлиқ учун олдиндан айтиб бўлмайдиган оқибатларга ёки асоратларга олиб келиши мумкин. Семаглутидга асосланган препаратлар уларнинг юқори нархи туфайли ҳозирда диабетни даволаш учун ЖССТ томонидан тавсия этилган дорилар рўйхатига киритилмаган. ЖССТ томонидан соғлиғини қалбаки дори воситаларидан ва уларнинг зарарли таъсиридан ҳимоя қилиш учун беморларга дори-дармонларни фақат лицензияга эга дорихоналардан, шифокорнинг рецепти билан сотиб олиш ва номаълум ёки текширилмаган етказиб берувчилардан, масалан, интернет орқали сотиб олмаслик тавсия этилади. Шунингдек, дори воситаларининг қадоқланиши ва яроқлилик муддатини мунтазам текшириб туриш, дориларни шифокор кўрсатмаси бўйича қабул қилиш кераклиги айтиб ўтилган.

  • 24 Июнь, 09:52
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech