Янгиликлар

not found

Қон босими юқори бўлган инсонлар спорт билан шуғулланиши мумкинми?

Aгар қон босимингиз 130/80 дан ошса, ҳолатингизни доимий равишда кузатиб боришингиз ва шифокорнинг барча тавсияларига амал қилишингиз керак. Нима учун юқори қон босими хавфли? Доимий равишда кўтарилган қон босими юрак хуружи ва инсультнинг асосий сабабларидан биридир. Унинг маккорлиги шундаки, гипертония амалда ҳеч қандай тарзда ўзини намоён қилмайди, шунинг учун ҳеч нарса безовта қилмаганда ҳам, қон босимини назорат қилиш ва уни мунтазам равишда ўлчаш муҳимдир. Оддий қон босими 120/80 дан паст. Юқори қон босими (гипертония) босқичма-босқич ташхис қилинади. 1-босқич - бу 130/80 ёки ундан юқори қон босими. 2-босқич - қон босими 140/90 ёки ундан юқори. Бироқ, ҳатто енгил кўтарилган қон босими ҳам хавфли бўлиши ва охир-оқибат соғликда жиддий муаммоларни келтириб чиқариши мумкин. Спорт гипертонияда қандай ёрдам беради? Қон босимининг кичик пасайиши ҳам юрак хасталиги ва қон томирлари хавфини сезиларли даражада камайтириш учун етарли бўлиши мумкин ва тадқиқотлар шуни кўрсатадики, бунда жисмоний фаоллик ёрдам беради. Aэробик машқлар қон босимига жуда яхши таъсир кўрсатади, чунки у қон томирларини мустаҳкамлашга ёрдам беради, уларнинг деворлари юқори қон босими туфайли юзага келадиган доимий кучланишдан заифлашади. Жисмоний машқларнинг оптимал миқдори ҳафтасига 150 дақиқани ташкил этади ва уни мунтазам равишда, кунига ярим соат бажарган яхши. Қон босимини пасайтириш учун қандай жисмоний машқлар яхшироқ? Юриш Ҳар куни эрталаб ярим соатлик пиёда юриш қон босимини туширишнинг энг осон усули ҳисобланади. Гипертония бўйича 2019 йилда чоп этилган тадқиқот юриш ортиқча вазнли одамларнинг ҳам, кекса одамларнинг ҳам қон босимига ижобий таъсир кўрсатишини тақдиқлаган. Қанча юриш керак? Ўтган йили тақдим этилган яна бир тадқиқот ҳар минг қадам систолик қон босимини 0,45 пунктга камайтиришини тасдиқлади. Тадқиқотчиларнинг ҳисоб-китобларига кўра, кунига 10 000 қадам юрадиган одамнинг систолик қон босими кунига атиги беш минг қадам юрадиган одамдан 2,25 балл пастроқдир. Aэробик машқларнинг бошқа турлари Сузиш, велосипедда юриш, арқондан сакраш ва эшкак эшиш ҳам ажойиб танловдир. Қайси турдаги аэробик фаолият танланса ҳам, бу вазн йўқотиш, юракни мустаҳкамлаш ва юқори қон босимининг яна бир сабаби бўлган стрессни камайтиришга ёрдам беради. Бундан ташқари, ёдда туиш керакки, биринчи натижалар икки ҳафталик мунтазам машғулотлардан сўнг пайдо бўлади. Кучни оширувчи машқлар Aгар сизда қон босими юқори бўлса, куч-қувват машқлари ўз-ўзидан тавсия этилмайди. Aммо агар сиз мунтазам равишда аэробик машқлар билан шуғуллансангиз ва шифокорингиз бунга рози бўлса, ҳафтада бир ёки икки кун кучни оширувчи машқларни қўшишингиз мумкин. Куч-қувват машқлари жисмоний фаолиятнинг энг муҳим шаклидир. Улар бутун танага таъсир қилади: улар қон айланишини тезлаштиради, бўғимлардан стрессни енгиллаштиради ва уни мушак толасига ўтказади ва ортиқча ёғдан халос қилади. Шунингдек, улар танамизнинг асосий мушак органи бўлган юракни машқ қилдиради. Бу фойдали бўлиши мумкин, чунки у вазн йўқотишга ёрдам беради ва гипертонияни назорат қилишда муҳим омил бўлган вазнни назорат қилишга ёрдам беради.

  • 21 Август, 12:00
  • Батафсил
not found

Татуировка саратон хавфини оширади

Саратон билан касалланиш хавфини оширувчи яна бир омил аниқланди Татуировкалар бутун дунёда бир неча ўн йиллар олдингига қараганда ҳозир анча кенг тарқалган. Аммо улар машҳурлигининг глобал ўсиши билан бир қаторда, жаҳон бўйлаб лимфа тизимининг саратони бўлган лимфома билан касалланиш ҳолатларининг ўсиши ҳам кузатилди. Швециядаги Лунд университети тадқиқотчилари янги тадқиқотда бу икки ўсиш ўртасидаги алоқадорликни текширишди. Натижалар eClinicalMedicine журналида чоп этилди. Лимфа иммун тизимининг бир қисмидир. У организмдаги суюқлик мувозанатини сақлайди ва инфекциялардан ҳимоя қилади. Лимфа тизимини зарарловчи саратоннинг иккита асосий тури мавжуд: барча лимфомаларнинг тахминан 90 фоизини ташкил этадиган Хожкин бўлмаган лимфома (ХБЛ) ва Хожкин лимфомаси. ХБЛнинг 40 га яқин кичик турлари мавжуд бўлиб, улар ўсиш ва тарқалиш суръатлари билан фарқ қилади. ХБЛ саратоннинг энг кенг тарқалган турларидан бири бўлиб, ҳар қандай ёшда пайдо бўлиши мумкин. Тадқиқотчилар 11 905 кишини қамраб олган, миллий реестрлардан олинган маълумотларни таҳлил қилишди. Улардан 20 ёшдан 60 ёшгача бўлган 2938 киши лимфома билан касалланган, 1398 киши сўровни якунлаган бўлса, назорат гуруҳидаги иштирокчилар сони 4193 кишини ташкил этди. Лимфома билан оғриган гуруҳда 21 фоиз (289 киши) татуировка қилинган, лимфома ташхиси бўлмаган назорат гуруҳида (735 киши) 18 фоиз татуировка қилинган. Тадқиқотчилар бир қатор муҳим омилларни, хусусан, чекиш ва ёшни ҳисобга олган ҳолда лимфома билан оғриган одамларни ушбу касалликка дучор бўлмаган назорат гуруҳидаги одамлар билан солиштиришди. Татуировкаси бўлган одамларда татуировкасизларга қараганда лимфома ривожланиши эҳтимоли 21 фоизга кўп эканлиги аниқланди. Тадқиқот шуни кўрсатдики, татуировка катталигидан қатъий назар саратон билан касалланиш хавфи сақланиб қолади. Олдинги тадқиқотлар шуни кўрсатган эдики, татуировка сиёҳининг зарралари лимфа тугунларигача ўтиши мумкин. Тадқиқотчилар энди татуировка ва саратоннинг бошқа турлари, шунингдек, яллиғланиш касалликлари ўртасидаги боғлиқликни ўрганиб чиқишади.

  • 21 Август, 09:00
  • Батафсил
not found

Наманганда уйидаги яширин цехда қалбаки дори ишлаб чиқарган фелдшер ва унинг шериклари қамалди

Жорий йилнинг 30 январь куни Давлат хавфсизлик хизматининг Наманган вилояти бўйича бошқармаси ходимлари томонидан божхона органлари билан ҳамкорликда ўтказилган тезкор тадбирда, Чортоқ туман тез тиббий ёрдам фельдшери ўзининг яшаш хонадонидан “Кобальт” русумли автомашинада чиқиб кетаётган вақтида тўхтатилган. Транспорт воситаси холислар иштирокида кўздан кечирилганда, унинг салонида ҳеч қандай ҳужжатлари бўлмаган 1000 дона “Зодак” дори воситаси борлиги аниқланган. Маълум бўлишича, фельдшер ушбу дори воситаларини сотиш мақсадида Андижон вилоятига юбормоқчи бўлган. Шунингдек, унинг яшаш хонадони кўздан кечирилганда, дори воситалари ишлаб чиқариш учун мўлжалланган яширин цех борлиги аниқланиб, сотиш учун тайёрлаб қўйилган 763 дона “Анаферон”, 2125 дона “Зодак”, 4000 дона “Витамин В6” дори воситалари, 570 дона номсиз флаконларда сироплар, дори препаратларини қадоқлашда фойдаланиладиган флаконлар, пластик қопқоқ ва пробкалар, дори қутилари ва йўриқномалари процессуал тартибда расмийлаштириб олинган. Таъкидлаш лозимки, мазкур шахс дори воситаларини тайёрлаш ва сақлаш учун ўзининг 1977 й.т. опасини ҳамда 1974 й.т. қариндошини жалб қилган. Тадбир давомида унинг опасининг яшаш манзилидан ҳам 120 дона “Зодак”, 260 дона “Анаферон”, 96 дона “Хилак Форте” ва 313 дона номсиз флаконларга солиган сироп ҳолидаги дори воситалари ашёвий далил сифатида олинган. Ҳолат юзасидан жиноят иши қўзғатилиб, олиб борилган тергов жараёнида тез ёрдам фельдшерини дори воситалари тайёрлашда керак бўладиган этикетка, флакон, қопқоқ ва пробкалар, дори қутилари ҳамда йўриқномалар билан Андижон шаҳрида яшовчи, 1991 й.т. шахс таъминлаб турганлиги аниқланди. Шунингдек, ушбу жиноятга алоқадор бўлган Қўқон шаҳрида истиқомат қилувчи, 1986 й.т. фуқаронинг яшаш хонадонида ўтказилган тинтув-тергов ҳаракати давомида тез ёрдам фельдшеридан сотиб олинган, умумий қиймати 27 млн. 646 минг 800 сўмлик 150 дона “Зодак” ва 146 дона “Хилак Форте” дори воситалари процессуал тартибда расмийлаштириб олинди. Тергов жараёнида қўлбола усулда тайёрланган дори воситаларининг олди-соттисига Чортоқ туманида яшовчи, 1994 й.т., тиббиёт йўналишидаги давлат олий таълим муассасасининг талабаси ҳам алоқадор эканлиги маълум бўлди. Таъкидлаш лозимки, яширин цех шароитида тайёрланган дори воситалари асосан Андижон ва Қўқон шаҳарларида сотувга чиқарилган. Жиноят ишлари бўйича Янгиқўрғон туман суди томонидан мазкур шахслар Жиноят Кодексининг 186 прим 3-моддасида назарда тутилган жиноятларни содир этганликда айбдор деб топилиб, Чортоқ туман тез тиббий ёрдам фельдшери ҳамда уни хом-ашё билан таъминлаб турган, Андижон шаҳрида яшовчи фуқарога 5 йил 6 ой муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланди. Қолган 4 нафар шахснинг ҳар бири 2 йил муддатга озодликдан маҳрум этилди. Ашёвий далил сифатида олинган барча дори воситалари эса тегишли тартибда йўқ қилинди.

  • 20 Август, 15:30
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech