Янгиликлар

not found

Россиялик олимлар қон кетишини тўхтатувчи елим ишлаб чиқишди

Волга илмий-тадқиқот тиббиёт университети (ПИМУ) олимлари инсон қонининг таркибий қисмларидан жарроҳликда қон кетишини тўхтатиш учун қўлланиладиган фибрин елим ишлаб чиқариш технологиясини ишлаб чиқди, деб хабар берди университет матбуот хизмати. Илгари шифокорлар импорт қилинган дори воситаларидан фойдаланганлар. "Бизнинг биринчи устувор вазифамиз жарроҳликда кенг фойдаланиш учун асосий фибрин елим композициясини ишлаб чиқиш эди. Ва биз буни уддасидан чиқдик. Биз ишлаб чиқан субстрат биодеградацияга эга, яъни танада сўрилиш қобилиятига эга (синтетик елимдан фарқли ўлароқ). Елим мутлақо хавфсиз ва танага тўлиқ биологик мос келади", - дейди университетнинг уяли технологиялар лабораторияси бошлиғи Марфа Егорихина. Фибрин елим аллақачон ҳайвонларда биринчи синовлардан ўтказилган. "Жарроҳликдаги муаммолардан бири жигардан қон кетишини тўхтатишдир. Ҳайвонларда ўтказилган синовлар шуни кўрсатдики, елим ўзининг асосий вазифасини ишончли тарзда бажара олади. У биринчи дақиқада ҳаракат қила бошлайди, иккинчи дақиқанинг охирига келиб қон тўлиқ тўхтайди. Бу ишланманинг ички бозордаги мавжуд шу каби маҳсулотлардан ўзига хос устунлигидир”, — дейилади хабарда. Қайд этилишича, препарат ишлаб чиқариш йўлга қўйилгандан сўнг университет олимлари лаборатория тадқиқотларини давом эттириш ва фибрин елимлар линиясини кенгайтиришни режалаштирмоқда. Маҳсулот модификациялари ўзига хос: секин биодеградация, антибактериал таъсир, кичик суяк нуқсонларини алмаштириш учун суяк тўқималарига юқори яқинлик хусусиятларга эга бўлади. 

  • 7 Ноябрь, 11:50
  • Батафсил
not found

Психологик ёрдам кўрсатиш фаолияти тартибга солинади

“Аҳолига психологик ёрдам кўрсатиш тўғрисида”ги Қонун (ЎРҚ-989-сон, 05.11.2024 й.) қабул қилинди Қонун аҳолига психологик ёрдам кўрсатиш соҳасидаги муносабатларни тартибга солади. Қонунга кўра, психологик ёрдам – танг (кризисли) вазиятларнинг олдини олиш ва уларнинг оқибатларини бартараф этишга, шахслараро муносабатларни ҳамда руҳий саломатликни яхшилашга, шахсиятни ривожлантиришга ёки инсоннинг ижтимоий мослашувини яхшилаш учун психологик таъсир кўрсатишга қаратилган, психологик ёрдам кўрсатиш стандартларига мувофиқ амалга ошириладиган чора-тадбирлар мажмуи ҳисобланади. Психологик ёрдам давлат органларида ёки бошқа ташкилотларда ишловчи психологлар ёхуд ушбу соҳада хусусий тартибда фаолият олиб борувчи юридик шахслар ёки якка тартибдаги тадбиркорлар томонидан бепул ёки пуллик асосда кўрсатилади. Мактабгача, умумий ўрта, ўрта махсус ва профессионал таълим ташкилотларида таълим олувчиларнинг психологик саломатлигини сақлаш, соғлом психологик муҳит яратиш ва уларнинг шахсий ривожланишига кўмаклашиш мақсадида психологик ёрдам кўрсатиш ташкил этилади. Шахс психологик ёрдам кўрсатиш соҳасидаги тадқиқотларга ёки илмий тажрибаларга фақат ихтиёрий равишдаги ёзма розилиги ёки ўз қонуний вакилларининг ёзма розилиги олинганидан кейин жалб этилиши мумкинлиги белгиланди. Психология йўналиши бўйича олий маълумотга эга бўлган шахслар психологик ёрдам кўрсатиш бўйича фаолият билан шуғулланиш ҳуқуқига эга. Шахснинг психологик ёрдам кўрсатилишини сўраб мурожаат қилганлиги факти, психологик ёрдам натижалари тўғрисидаги маълумотлар ва психологик ёрдам кўрсатиш чоғида олинган бошқа маълумотлар психологнинг касбий сирини ташкил этади ҳамда шифокор сирига тенглаштирилади. Шунингдек, психологик ёрдамни бундай ҳуқуққа эга бўлмаган шахс томонидан кўрсатиш ёхуд аҳолига психологик ёрдам кўрсатиш тўғрисидаги қонунчиликда белгиланган чекловларга риоя этмаганлик учун маъмурий жавобгарлик белгиланди. Қонун расмий эълон қилинган кундан эътиборан 3 ой ўтгач кучга киради.

  • 7 Ноябрь, 09:00
  • Батафсил
not found

Боланинг иситмаси чиққанда йўл қўйиладиган хатолар

Боладаги иситма ота-оналарни ташвишга соладиган умумий сабабдир. Кўплаб оналар ва оталар турли усулларни қўллаган ҳолда, имкон қадар иситмани тезроқ туширишга ҳаракат қилишади. Бироқ, баъзи усуллар нафақат самарасиз, балки соғлиқ учун ҳам хавфли бўлиши мумкин. Педиатр Виктория Кострицкаянинг фикрига кўра, энг кенг тарқалган хатолардан бири ҳароратни 38-38,5 ° С дан пастга туширишга уринишдир. Бу ҳарорат мўътадил ҳисобланади ва организмнинг инфекцияга қарши курашаётганидан далолат беради. Ҳароратни пасайтириш орқали ота-оналар шифо жараёнини секинлаштириши ва табиий иммунитетни заифлаштириши мумкин. Йўл қўймаслик керак бўлган усуллар ҳақида гапирар экан, мутахассис болани совуқ сув ёки муз билан артмаслик кераклиги ҳақида огоҳлантирди, бу терининг кескин совиши ва периферик қон томирларининг торайишига олиб келади. Бу ҳарорат пасайиб бораётгани ҳақидаги тасаввурни беради, бирок айни пайтда асосий ҳарорат кўтарилиши мумкин. Бола титрай бошлаши асоссий ҳарорат оша бошлаганидан дарак беради ва вазиятни ёмонлаштириши мумкин. “Болани совуқ ваннага тушириш ёки бутун танага совуқ компресслар қўллаш шок ва қон-томир спазмга олиб келиши мумкин. Бунда нафақат бола ўзини ёмон ҳис қилади, балки жиддий асоратлар хавфини ҳам келтириб чиқаради», - дея қўшимча қилди мутахассис. Шунингдек, спирт ёки сирка эритмалари билан боланинг танасини артиш усули ҳам хавфли бўлиб, бу заҳарланишга олиб келиши мумкин. Спирт буғлари тери ва нафас олиш йўллари орқали тез сўрилади, бу айниқса ёш болалар учун хавфлидир. Сирка теридаг кимёвий тирнаш хусусияти ва исталмаган реакцияларни келтириб чиқариши мумкин. Болани иссиқ адёл ёки кийим билан ўраш орқали "терлатиш" га уриниш болани қизиб кетишига олиб келади ва иссиқлик алмашинувининг бузилишига сабаб бўлиши ва хавфли оқибатларга олиб келиши мумкин. Бундан ташқари, педиатр ота-оналарни иситма туширувчи дориларни тез-тез ва назоратсиз ишлатишдан огоҳлантирди, айниқса бу каби дориларни бошқаси билан алмаштириб бермаслик керак. Бу дозани ошиб кетишига сабаб бўлиши ҳамда жигар ва буйракларга токсик таъсир кўрсатиши мумкин. Дори-дармонларни қатъий равишда кўрсатмаларга мувофиқ ва шифокор назорати остида қўллаш керак, айниқса кичик болалар учун. Шунингдек, мутахассиснинг сўзларига кўра, касаллик пайтида боланинг тўғри овқатланиш режимини таъминлаш муҳимдир. Етарли миқдорда суюқлик ичмаслик сувсизланишга олиб келиши мумкин, бу эса иситмани оширади. Шу билан бирга, сиз жуда совуқ ичимликлар бермаслик ва болага мажбурлаб суюқлик ичирмаслик керак - бу қусиш ва аҳволнинг ёмонлашишига олиб келиши мумкин. “Юқори иситма қўрқуви ота-оналарни асоссиз ҳаракатлар қилишга олиб келиши мумкин. Шуни ёдда тутиш керакки, иситманинг ўзи касаллик эмас, балки аломатдир. Фақат термометр рақамларига эмас, балки боланинг умумий ҳолатига ва унга ҳамроҳ бўлган аломатларга эътибор беринг ", - деб таъкидлади педиатр. Унинг сўзларига кўра, бир нечта асосий қоидаларга риоя қилиш керак. Ва буларнинг биринчиси ҳароратни 38-38,5 ° С дан пастга туширмасликдир. "Aксарият болалар учун бу ҳарорат хавфсиз ҳисобланади. Истиснолар уч ойгача бўлган чақалоқлар, сурункали касалликлар ёки эпилепсия билан оғриган болалардир, уларда ҳароратнинг бироз кўтарилиши ҳам асоратларни келтириб чиқариши мумкин. Aгар ҳарорат 38,5-39 ° С дан ошса ва ноқулайлик билан бирга кеклса (бола оғриқдан шикоят қилади, боши айланади, таомланиш, суюқликлар ичишдан бош тортади), иситма туширувчи дорилардан фойдаланиш асоратларни олдини олишга ёрдам беради. Бироқ, бу шифокор назорати остида ва қатъий кўрсатмаларга мувофиқ амалга оширилиши керак, - дея таъкидлади мутахассис. Шунингдек, унинг сўзларига кўра, боланинг қулайлигини таъминлаш муҳим: сувсизланишнинг олдини олиш учун кўп миқдорда суюқлик бериш ва хона ҳароратини кузатиб бориш - 20-22 ° C дан юқори бўлмаслигини таъминлаш керак.

  • 6 Ноябрь, 17:50
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech