Plastmassadan sogʼliq uchun xavfli boʼlgan 4000 dan ortiq birikmalar topildi
Olimlar plastmassada mavjud boʼlgan 16 mingta kimyoviy moddalarni aniqladilar. Ularning 4000 dan ortigʼi inson salomatligi va atrof-muhit uchun xavfli boʼlib chiqdi.
Tadqiqot bir yil davom etdi. Xalqaro espertlar guruhi plastik tarkibida ilgari taxmin qilinganidan koʼra koʼproq kimyoviy moddalar bor degan xulosaga keldi. Ulardan 4200 tasi (26%) “doimiy, bioakkumulyator, harakatchan va/yoki toksik” tabiati tufayli tashvishga solmoqda. Ushbu roʼyxatda keng tarqalgan xom ashyo, stabilizatorlar va boʼyoqlar mavjud.
Hisobotda aniqlangan 400 dan ortiq kimyoviy moddalar oziq-ovqat qadoqlari kabi mashhur plastik mahsulotlarda topilgan. Sinovdan oʼtgan barcha plastmassalar atrof-muhitga xavfli kimyoviy moddalar chiqardi.
Oldingi tadqiqotlar shuni koʼrsatdiki, plastmassa tarkibidagi baʼzi moddalar, masalan, ftalatlar reproduktiv tizimga zarar yetkazishi va bolalarda astma xavfini oshirishi mumkin. Perftoralkil i poliftoralkil moddalari saraton va immunitet tizimi buzilishi xavfini oshiradi.
Olimlarning taʼkidlashicha, Turgʼun organik ifloslantiruvchi moddalar haqidagi Stokgolьm konventsiyasi kabi global shartnomalar plastmassalardan faqat mingga yaqin kimyoviy moddalardan foydalanishni tartibga soladi. Qolganlari esa tartibga solinmaydi.
Tadqiqot mualliflari plastikdan tayyorlangan kimyoviy mahsulotlarni tartibga solishda yondashuvni oʼzgartirishga chaqirdi. Shunday qilib, shaffoflikni oshirish va potentsial xavf tugʼdiradigan kimyoviy moddalarni yanada yaqinroq kuzatib borish kerak, deya xabar beradi The Independent.
