Янгиликлар

not found

Дунёда семизликдан азият чекаётганлар сони 1 миллиарддан ошди

Уларнинг 879 миллиони катталар ва 159 миллиони болалар экани таъкидланмоқда. 1990 йилдан 2022 йилгача бутун дунё бўйлаб семизликдан азият чекаётган одамлар сони сезиларли даражада ошди. Бу ҳақда Forbes нашри The Lancet тиббиёт журналида чоп этилган халқаро олимлар гуруҳи тадқиқоти натижаларига таяниб хабар берди. Тадқиқотчиларнинг фикрига кўра, 1990 йилдан 2022 йилгача ёши катта аёллар ўртасида семиришнинг глобал даражаси икки баравар, ёши катта эркаклар орасида уч баравар, болалар орасида эса тўрт баравар кўпайган. Семиз аёлларнинг энг кўп сони Тонга ва Америка Самоасида, энг кўп семиз эркаклар сони эса Науруда, шунингдек, аҳолининг 60 фоизидан ортиғи касалликдан азият чекадиган Америка Самоасида қайд этилган. Болаларда семиришнинг энг юқори даражаси Ниуэ ва Кук оролларида кузатилган – вояга етмаганларнинг 30 фоизи. Тадқиқотчилар маълумотларига кўра, Қўшма Штатлардаги аёллар ўртасида семириш даражаси икки баравар кўпайган - 1990 йилдаги 21,2 фоиздан 2022 йилда 43,8 фоизгача. Эркаклар ўртасидаги кўрсаткич бир вақтнинг ўзида 1990 йилдаги 16,9 фоиздан 2022 йилда 41,6 фоизга ўсган. Шундай қилиб, экспертларнинг таъкидлашича, Қўшма Штатлар аёллар орасида семиришнинг энг юқори кўрсаткичлари бўйича 36-ўринда ва эркакларда семириш даражаси бўйича 10-ўринда туради. Буюк Британия аёлларнинг семириши бўйича 87-ўринни ва эркакларнинг семириши бўйича 55-ўринни, Хитой эса мос равишда 11 ва 52-ўринларни эгаллади. Умуман олганда, бугунги кунда дунё бўйлаб 1 миллиард одам семизликдан азият чекмоқда, уларнинг 879 миллиони катталар ва 159 миллиони болалардир. Тадқиқотчилар ўз ҳисоботида таъкидлаганидек, ортиқча вазн ёки семириб кетиш юқори қон босими, II турдаги диабет, инсулт, юқори холестерин, айрим саратон турлари, юрак-қон томир касалликлари, уйқусизлик, ошқозон-ичак касалликлари ва руҳий саломатлик, шу жумладан депрессия ва ташвиш муаммолари хавфини оширади.

  • 6 Март, 14:33
  • Батафсил
not found

Aнтибиотикларни назоратсиз қўллаш қандай хавф туғдиради?

Ўтказилган тадқиқотлар шуни кўрсатадики, бемор бўлганларнинг 70 фоизи ўз-ўзини антибиотиклар билан даволайди ёки даволаниш курси охирига етмасдан тўхтатади. Бу нафақат беморга зарар етказадиган, балки антибиотикка қаршиликнинг пайдо бўлишига ҳисса қўшадиган ёндашув ҳисобланади. Шу сабабли, кейин препарат бактерияларга керакли даражада таъсир қилмайди. Бу хавфли: антибиотикларга чидамли инфекциялар ҳар йили дунё бўйлаб 700 мингдан ортиқ инсоннинг ўлимига сабаб бўлади. Муҳим: Aнтибиотиклар бактерияларга қарши самарали. Вирусли инфекциялар учун уларни қабул қилиш фойдасиз! Шифокор рецептисиз антибиотиклар билан даволаниш қуйидаги ҳолларда ҳеч қандай фойда келтирмайди: - ЎРВИ билан;- ҳароратнинг ошиши;- йўтал;- COVID-19;- томоқ оғриғи;- грипп;- бош оғриғи;- диарея;- инфекцияларнинг олдини олиш ва бошқалар. Aгар бактериал инфекцияси бўлмаган одам антибиотикни рухсатисиз қабул қилса нима бўлади? Препаратни қўллаш симптомларни "хиралаштиради" ва ташхис қўйиш учун вақт йўқотилади. Шу сабабли, касаллик ривожланиши ва асоратларни келтириб чиқариши мумкин. Бундан ташқари, ножўя таъсирлар эҳтимоли ортади. Aнтибиотикларни тўғри қабул қилиш учун нима қилиш керак? - Фақат шифокорнинг рецепти бўйича қабул қилиш,- Аҳвол яхшиланганда ҳам даволаниш курсини охирига етказиш керак.

  • 6 Март, 12:04
  • Батафсил
not found

Японияда дунёда биринчи марта тирик донорлардан ўпка ва жигар трансплантацияси амалга оширилди

Киото университети касалхонаси тирик донорлардан бир вақтнинг ўзида ўпка ва жигар трансплантациясини амалга оширди. Операция 2023-йил 15-ноябрда бўлиб ўтди. Операция ирсий касалликка чалинган 10 ёшли болада амалга оширилган, ўпкасининг бир қисмини ота-онаси, жигарининг бир қисмини бобоси берган. Операция тўртта операция хонасида 18 соат давом этди ва профессор Дате Хироши раҳбарлигида 30 дан ортиқ шифокорлар жалб қилинди. Канто вилоятида яшовчи беморнинг аҳволи яхшиланмоқда. Операциядан икки ярим ой ўтгач, у кислородсиз юра олган. 1 март куни у касалхонадан чиқарилган. Ота-онаси ва бобоси ҳам нормал ҳаётга қайтишган. Операция қилинган бола туғма дискератоздан азият чеккан - бу генетик касаллик бўлиб, тери пигментациясининг анормаллиги, тирноқ дистрофияси, шиллиқ қаватлардаги лейкоплакия, шунингдек, суяк илиги етишмовчилиги билан намоён бўлади. Икки ёшида апластик анемия (кам учрайдиган қон касаллиги, гематопоетик илдиз ҳужайраларининг кўпайиши натижасида ривожланади) ривожланган ва тўрт ёшида у синглисидан суяк илиги трансплантациясини олган. Кейинчалик кичкина беморда жигар циррози, шунингдек, кислород етишмовчилиги билан боғлиқ муаммолар пайдо бўлган. Шифохона маълумотларига кўра, аввалроқ хорижда мияси ўлган донорлардан бир вақтнинг ўзида ўпка ва жигар трансплантацияси бўйича камида 20 та ҳолат қайд этилган. Тирик донорлар билан амалга оширилган операция эса янги терапевтик вариант ҳисобланади. Дате Хирошининг сўзларига кўра, бу кўп аъзолари шикастланган беморларга трансплантация қилиш имкониятини кўрсатади.

  • 6 Март, 08:52
  • Батафсил
Нажмите на кнопку ниже, чтобы прослушать текст Powered by GSpeech